Ołdakowscy w walce za wolnośc ojczyzny XIX – XX w.
W źródłach historycznych dotyczących okresu 1863 – 1945 zachowało się wiele wpisów świadczących o udziale przedstawicieli Ołdakowskich w walce o niepodległośc Polski. Ale trzeba pamiętac, że oprócz tych znanych bohaterów była też cała rzesza takich o których pamięc przetrwała tylko w opowieściach rodzinnych. Wymieńmy kilka dla przykładu.
Niekwestionowanym bohaterem i powstańcem styczniowym był wspomniany już wcześniej szewc z Ostrowi Mazowieckiej – Franciszek Ołdakowski, którego dokonania zostały utrwalone na kartach historii. Wiemy też, że udział w powstaniu tym wziął również Feliks Ołdakowski, kowal z Nagoszewa, późniejszy gospodarz z Rytel Olechnów. Z rodziny tego ostatniego pochodził Polikarp Ołdakowski, o którym piszą Lemke, Jakubik i Kozłowski w swoich wspomnieniach dotyczących partyzanckiej bitwy pod Jagodnikiem (Rytele), która miała miejsce 28 lipca 1944 r. Polikarp Ołdakowski był synem Jana Ołdakowskiego i Michaliny z Maliszewskich, urodził się 22 czerwca 1903 r. w Kobylniku.
Wielokrotnie też wzmiankowany jest z tego okresu inny Ołdakowski – Stanisław pseudonim „Okoń”, który w lipcu 1944 r. został mianowany przez zwierzchników z konspiracyjnej Armii Ludowej. Dowódcą zgrupowania partyzanckiego w powiecie Błonie pod Warszawą. Z kolei w formacjach podziemnej Armii Krajowej działał aktywnie Paweł Ołdakowski, który jak podaje historyk Stanisław Lewandowski: „objął dowództwo po aresztowaniu Ludwika Grunwalda 7 kwietnia 1943 r. i jego rozstrzelaniu przez Niemców nad 1 kompanią AK służby ruchu na stacji kolejowej Siedlce składającej się z 70 ludzi”.
Niektórzy z przedstawicieli Ołdakowskich byli represjonowani nie tylko przez niemieckiego okupanta. Po wkroczeniu na tereny Mazowsza i Podlasia oddziałów zwycięskiej Armi Czerwonej rozpoczęły się prześladowania patriotów i żołnierzy niepodległościowego podziemia. Henryk Rosochacki wymienia w swojej książce poświęconej zesłańcom na Syberię i w głąb ZSRR m.in. znajdującego się na liście mieszkańców powiatu sokołowskiego uwięzionych w obozie jenieckim Nr 270 NKWD w Borowiczach oraz przeniesionych następnie do obozu NKWD Nr 531 w Swierdłowsku – Stefana Ołdakowskiego (ur. 1911), syna Józefa. Jest o nim adnotacja w metry kaliach parafii Ceranów, dzięki temu posiadamy dokładniejsze o nim dane: „Stefan Ołdakowski urodził się 20 kwietnia 1911 r. w Kobylniku jako syn Józefa Ołdakowskiego i Stanisławy z Rytelów”.
